Voorspellen is niet eenvoudig, zeker als het om de toekomst gaat, heeft een sceptische grapjas ooit gezegd. Toch is er tegen het einde van de eeuw en zelfs van het millennium nauwelijks een populairder gezelschapsspel te bedenken. Allemaal immers trachten we vat te krijgen op de betekenis van de vele, dikwijls verwarrende signalen van de komende maatschappij. Zullen we de technologische ontwikkelingen naar onze hand kunnen zetten om ze in dienst te houden van onze vooruitgang en ons geluk? Blijven de globale verbanden die we creeeren, gespaard voor een tegenstroom van verharde groepsbelangen en nationalisme?

De ruimte waarin we leven lijkt, dankzij de (informatie)technologie en onze expansievrijheid, onbegrensd geworden: de wereld wordt kleiner. Wat daarbij echter niet kleiner wordt, is ieders behoefte aan een eigen plek, zeker nu de traditionele verbanden van vroeger - kerk, staat, nationale identiteit, taal, de vaste kring van vakgenoten en collega's, politiek, milieu - diffuser worden.

Maar ook de tijd laat ons niet met rust: de snelheid van veranderingen lijkt exponentieel toe te nemen en de noodzakelijke aanpassingen daaraan stellen onafgebroken onze persoonlijkheid op de proef. Het enige permanente in ons leven is de verandering. We moeten bovendien onze activiteiten stapelen om aan onze talrijke verplichtingen te kunnen voldoen en tegelijkertijd lonken de nieuwe avonturen van cyberspace en globalisering. Hoe gaan we nu en in de toekomst met al die onzekerheden en uitdagingen om? Wat zijn de essentiele factoren die de ontwikkelingen gaan bepalen? Hoe verwerven we de nodige kennis om succesvol mede het gezicht van de eenentwintigste eeuw te bepalen en wat doen we met die kennis? Zullen er gelijke kansen zijn voor mensen die per definitie ongelijk zijn?

Over deze en dergelijke vraagstukken van actuele zinnigheid heeft Randstad medio 1997 een reeks masterclasses georganiseerd. Sprekers van landelijke faam op wetenschappelijk, maatschappelijk en cultureel terrein hebben in mini-colleges hun visie gegeven op de ontwikkelingen in, wat wij noemen, mensenwerk. Over de stellingen, die uit hun bijdragen voortvloeiden, werd vervolgens gediscussieerd door de sprekers en de deelnemers in het Randstad Congrescentrum. Van die vijf masterclasses bieden wij in deze bundel een samenvatting.

E. Bolk, directeur Externe Betrekkingen Randstad Diensten Groep bv